Deden we dit dan te weinig?
Het moet gezegd worden: een groep totaal gemarginaliseerde, relatief recent gearriveerde mensen weet beter actie te voeren dan de o zo slimme studenten. Hoe kan dat? Waarom weten de vluchtelingen echt politiek druk te zetten, maar verliezen de studenten zo veel?
We moeten natuurlijk beginnen met kijken naar de studenten zelf. Hier dringt zich één feit heel sterk op: studenten zijn rechts. Ja, ik zeg het, ik mag het niet zeggen, maar ze zijn rechts. Ik ga geen fantasieën ophouden over hoe er toch wel een paar kritisch zijn, ze zijn echt echt echt rechts. Ze rekenen zich rijk met hun opleiding. Ze zien zichzelf als de toekomstige elite en gedragen zich daar ook naar in hun uiterlijk, in hun taal, in hun politiek. Dit is niet van de ene op de andere dag gekomen en hoe dat gekomen is zal ik wellicht op een later moment beschrijven. Maar zelden is er een minder kritische generatie jongeren op de universiteit gekomen. Dat kan ik zeggen omdat ik over de jaren heen aan de poort van de universiteit heb gestaan en het heb zien veranderen.
Dat rechtse uit zich op een aantal manieren. Ten eerste zijn veel studenten anti-links, of bang voor alles dat mogelijk ‘ideologisch’ genoemd zou kunnen noemen. En als je dan wilt gaan protesteren dan laat je je dus al snel de wapens uit de handen slaan met zo’n houding. Studenten hebben gewoon geen idee van wat ze tegenover zich hebben staan. Velen steunen de maatregelen die tegen hun genomen worden. Ik kan uit ervaring zeggen dat het lastig is een lokaal strijdbare beweging te bouwen als veel sleutelfiguren VVD’ers en D66’ers zijn.
Anderzijds is er een in principe onkritische houding ten opzichte van de regering en het systeem. Studenten accepteren dat in de Tweede Kamer het beleid gemaakt wordt en de regering dat uitvoert. Daarom beperken zij hun protest tot het geven van ‘signalen’: een beroep op het democratische gehalte van onze politici, om te ‘luisteren’. Dit zijn de bekende eenmalige manifestaties. Iets anders zou ook niet passen bij hun ijskoude conformisme. Stel je voor dat je een toekomstige managersfunctie niet krijgt omdat je een keertje opgepakt wordt!
Ik gooi hier ‘de studenten’ op één hoop: LSVB en aanverwante clubjes en de studenten zelf. Want genoeg activisten willen de pijnlijke waarheid niet onder ogen zien en schuiven de schuld van alweer een gefaalde campagne af op de LSVB. Ja, de LSVB is inderdaad een club van sukkels die verslaafd zijn aan subsidies met alle politieke consequenties van dien. Ja, de LSVB organiseert hun acties slecht. Maar de LSVB vertegenwoordigt wel degelijk de studenten. Want die zijn net zo rechts als de LSVB. De studenten accepteerden volledig het beleid van de LSVB.
Een andere reden is dat er aan de basis geen zelforganisatie is. Wat logisch is: zolang er geen werkelijke problemen zijn, hoef je je ook niet te organiseren. Dan ga je gewoon zuipen en roeien. Natuurlijk waren er wel een paar activistische organisaties, die dreven op de paar echte linkse studenten die er nog zijn, maar hebben zij ooit meer dan een procent van de mensen in hun gelederen gehad? Er zijn een kwart miljoen studenten, 700.000 als je HBO meetelt! Dat betekent 7000 mensen in de zelforganisaties en daar kwamen we nooit bij in de buurt. Dus er was geen echte zelforganisatie waar je van kan spreken. We hadden nog geen promille.
Wat er wel veel was, waren kleine platforms. Hierin kwamen mensen tijdelijk bijeen, maar zonder echte coördinatie, zonder een echt gezamenlijk plan. Deze mensen hebben hard gewerkt, dat is waar, en ik was er onderdeel van. Daar schaam ik me niet voor. Maar dachten we nu echt een verschil te maken met een piepklein clubje dat nog moeite heeft zichzelf te organiseren? En hier kwamen ook de meeste debiele plannen bovendrijven: ik heb ooit met een kameraad daadwerkelijk een groep moeten overtuigen dat een universiteit in het weekend bezetten, slechts om er met veel bier een feest te geven, géén goed idee is. En ondertussen waren we allemaal onze anarchistische, leninistische en zelfs sociaal-democratische dagdroompjes aan het projecteren op dat kleine disfunctionerende clubje. Want de simkaarten moesten wel uit de telefoons (anders loopt een deel de vergadering uit, want we worden afgeluisterd) en we moesten ook aansluiten bij de arbeidersklasse enzoverder.
En dan gingen we dan maar weer iets anders bezetten. Maar in plaats van dat we onze kracht uitten, gaven we uiting aan onze isolatie en slapheid. In 2010 konden we ruiken aan wat echte bezettingen zouden moeten zijn, maar we kwamen nauwelijks in de buurt van wat men internationaal voor elkaar bokste. Bijvoorbeeld eerder bij een bezetting in Groningen werd die gedaan door slechts 6 mensen, die grotendeels niet uit Groningen kwamen. Ze spraken namens ‘de studenten’ en hadden héél eventjes hun superdemocratische utopie gecreëerd, hun festival van verzet, in een bestuurskamer. Het was allemaal een illusie.
Daarnaast is er de oude waarheid: studenten hebben gewoon weinig macht. Ze hebben niet de werkelijke mogelijkheid om het werk neer te leggen en de boel te saboteren. En daarmee is deze arrogante pseudo-elite slapper dan de thuiszorgers, schoonmakers of wie dan ook. We willen hier nog wel eens over heen stappen. Of we hebben de marxistische wijsneus die dan zegt: ‘Ja, maar studenten kunnen wel bewegingen aanslingeren’. Inderdaad, maar wat is de conclusie dan dus? Dat studenten gewoon niet op zichzelf kunnen winnen, tenzij er echt bijzondere omstandigheden zijn, of ze echt alles in de fik steken. En dat doen ze niet, want dat staat slecht op hun CV. Maar al te graag verdwijnen ‘activisten’ richting studentenraad, soms met goede bedoelingen, meestal voor hun carrière.
Volgende week is er een protest van de ASVA. Sommige socialisten blijven er maar achter aan lopen, alsof er ooit wat van zou komen. Inderdaad kan je er heen gaan, maar niet omdat het protest ook maar iets voorstelt. Je zou er heen moeten gaan om hopelijk die paar andere echte kritische student tegen te komen en met hun te gaan praten over hoe we de wereld echt veranderen.
